حافظ مانند فلاسفه فکری سامانمند نداشته است
تاریخ انتشار: ۱۹ مهر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۱۷۰۴۵۴
به گزارش خبرگزاری مهر، آئین گرامیداشت روز حافظ و رونمایی از نسخه خطی نفیس و هنری قدیمی دیوان حافظ، متعلق به سه قرن گذشته، در آستانه روز بزرگداشت خواجه شمس‌الدین محمد بن بهاالدین محمد حافظ شیرازی با حضور عصمت مؤمنی معاون کتابخانه ملی، محمدهادی ناصری مدیرکل حوزه ریاست، روابط عمومی و امور بین الملل، محمدهادی موسوی مدیرکل حراست، حسن انوری استاد و عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی، علی عاشورلو و غلامرضا امیرخانی مشاوران رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، محمدحسن سمسار متخصص نسخه‌شناسی، عمادالدین شیخ‌الحکمایی مسئول کتابخانه و بخش کتیبه‌ها و اسناد مؤسسه باستان‌شناسی دانشگاه تهران، علی رواقی استاد ادبیات فارسی، مصحح و عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی، نوشاد رکنی عضو کمیته نسخ خطی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران و زهرا مدرسی سرپرست اداره کل کتاب‌های خطی و نادر، در تالار فرهنگ مرکز همایش‌های سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران برگزار شد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
عصمت مؤمنی معاون کتابخانه ملی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران ضمن اشاره به اهتمام و تاکید رئیس این سازمان در حفظ میراث مکتوب، گفت: بر همین اساس با تلاش‌های صورت گرفته از سوی اداره کل حوزه ریاست، روابط عمومی و امور بین الملل سازمان و نیز اداره کل نسخ خطی و نادر، گام‌های ارزشمندی برای بسط و گسترش این میراث گران سنگ برداشته شد.
واژه عشق ۲۵۰ بار در ابیات حافظ به کار رفته است
در ادامه حسن انوری استاد برجسته و عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی ضمن خوانش ابیات متعدد از غزلیات حافظ گفت: معاصران حافظ شیرازی نیز به سخنوری او اذعان داشته‌اند.
وی افزود: خواجه شمس‌الدین محمد بن بهاالدین محمد حافظ شیرازی، دیوان اشعار خود را گردآوری نکرد و پس از درگذشت او، شمس‌الدّین محمّد گلندام یکی از دوستان و نزدیکان حافظ، اشعار او را جمع آوری و گردآوری کرد، او همچنین مقدمه‌ای بر دیوان اشعار حافظ نوشته است.
انوری ادامه داد: حافظ بهترین کلمات را از زبان فارسی بیرون کشیده و برای بیان مقصود خود بکار برده است، در این باره می‌توان به کلماتی چون «دُرّ» و «گوهر» اشاره کرد. هدف و قصد حافظ گفتن کلام به بهترین صورت ممکن است. بر همین اساس ممکن است در دیوان حافظ تناقض‌هایی بنظر خواننده بیاید؛ چراکه او نمی‌خواهد یک نوع نگرش و فکر را به مردم تزریق کند.
عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی به برخی از تناقض‌های موجود در ابیات این شاعر اشاره کرد و گفت: او در جایی می‌گوید «حافظم در مجلسی دُردی‌کشم در محفلی / بنگر این شوخی که چون با خلق، صنعت می‌کنم»، همچنین حافظ ابیاتی را در زمینه اشاعره و معتزله آورده است. برخی با بررسی اشعار حافظ می‌گویند او جبری است، اما در جایی او حداکثر اختیار را با اشعار خود به تصویر در آورده است.
وی ادامه داد: اینکه حافظ را عارف می‌دانند، تنها مربوط به عصر حاضر نیست، در گذشته نیز برای دیوان او شرح عرفانی آورده‌اند. اما با توجه به ابیاتی که از او به جای مانده، حافظ این موضوع را رد می‌کند.
به گفته انوری، نمی‌توان گفت که حافظ از نظر فکری مانند فلاسفه فکری سامانمند دارد، چراکه هرچه را که گفته ضد آن را هم آورده است. البته مواردی غیر آن وجود دارد. در این زمینه می‌توان به «عشق» اشاره کرد؛ او ۲۵۰ مرتبه کلمه عشق را به کار برده است؛ عشق بهترین و ناب‌ترین فکر حافظ بوده است، برخی مربوط به ذات الهی، برخی عشق زمینی است، اما معشوقِ بیشتر این ابیات مشخص نیست.
این مدرس و پژوهشگر ادبیات فارسی در ادامه سخنان خود با طرح این پرسش که حافظ برای مردم و جهان امروز چه پیامی دارد، گفت: او پرورده قرن هشتم است و ما امروز در قرن پانزدهم به سر می‌بریم. بر همین اساس مسائلی که امروزه وجود دارد، حتی به مخیله این شاعر نیز خطور نکرده است. بر همین اساس نمی‌توان راه حلی را در این زمینه از حافظ انتظار داشت.
وی اضافه کرد: امروز می‌گوئیم باید با عقلانیت زندگی کنیم (عقل جمعی که از تجمیع شعور جمعی به دست می‌آید) اما حافظ می‌گوید «نهادم عقل را ره توشه از می / ز شهر هستیش کردم روانه»؛ اما با این تفاسیر می‌توان از حافظ، سعدی و … نکاتی را به دست آورد که امروز نیز همچنان کارایی دارد، ازجمله می‌توان از عشق برای ساختن خود، خانواده و جامعه استفاده کرد.
به کار رفتن ۹۲ مجلس تصویر در نسخه خطی نفیس و قدیمی دیوان حافظ
در ادامه نوشاد رکنی نسخه شناس و عضو کمیته نسخ خطی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران ضمن تشریح فرآیند خرید نسخه خطی نفیس دیوان حافظ گفت: این نسخه در مقایسه با سایر نسخ خطی ویژگی‌های منحصر بفردی داشت، عموماً تعداد مجالس تصاویر دیوان‌های حافظ زیاد نیست، در حالی که این نسخه ۹۲ مجلس تصویر داشت و با تذهیب‌های خاص به سبک هندی و جلد نفیس آراسته شده بود.
وی تنوع در استفاده از گل‌ها را دیگر ویژگی این نسخه قدیمی برشمرد و افزود: کاغذ این نسخه قدیمی ترمه هندی است و این نوع کاغذ معمولاً به مرور زمان آسیب و صدمه می‌بیند، اما این نسخه هیچ صدمه‌ای ندیده است و این مهم بیانگر نگهداری درست این اثر قدیمی است. در همین زمینه فرصت برای پژوهشگران به منظور پژوهش درباره ابعاد مختلف این نسخه قدیمی در کتابخانه ملی ایران مهیا است.
در پایان این مراسم با حضور اساتید برجسته و مسئولان حاضر، از نسخه قدیمی دیوان حافظ متعلق به سه قرن گذشته رونمایی شد. این نسخه دارای ۳۲۲ برگ و هر برگ با ۱۲ سطر (۴۸*۹۵ م‌م) به خط نستعلیق و به شیوه دو ستونی و در برخی برگ‌ها به شیوه مورّب نویسی کتابت شده است.
کد خبر 5607054منبع: مهر
کلیدواژه: حافظ شیرازی سازمان اسناد و کتابخانه ملی حسن انوری کتاب و کتابخوانی معرفی کتاب تازه های نشر کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان نقد کتاب یاسر احمدوند هفته ملی کودک هفته کودک انقلاب اسلامی ایران نهاد کتابخانه های عمومی کشور فرهنگسرای اندیشه هفته وحدت پیام تسلیت منوچهر صدوقی سها سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران عضو پیوسته فرهنگستان زبان ادبیات فارسی بر همین اساس نسخه قدیمی دیوان حافظ نسخ خطی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۱۷۰۴۵۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
توجه دولت و دولتمردان به سامان دادن اقتصاد کشور ضروریست
نماینده ولی فقیه در استان و امام جمعه کرمان امروز در جمع نمازگزاران درمصلی امام علی (ع) کرمان گفت: در کنار محیط خانواده محیط تعلیم و تربیت است که یکی از مسائل مهم درامر تعلیم وتربیت این است که مربی باید تمام طرفیت‌ها استعداد‌ها صرفا‌ها و قوت‌های فرد تحت تعلیم خود را خوب بشناسد تا مادامی که معلم مربی، استاد نداند فردی که تحت تربیت او است دارای چه ضعف‌ها خلاقیت‌ها و قوتی است نمی‌تواند به نتیجه دلخواه در امر تربیت برسد و باید بفهمد و بفهماند که آیا زندگی اصل است و یا اینکه هدف بالاتر و والاتر از زندگی است و آن هدف بالاتر درخشش فرد در انسانیت است باید به مربی و معلم توجه داشته باشد که این زندگی اصل و هدف نیست و هدف بالاتر و والاتر از زندگی است و زندگی خود بستری است برای هدف بالاتر و معلم باید تمام توان خود را بگذارد تا حرکتی را در درون فرد تحت تربیت خود شروع کند و این حرکت هرچه جلو می‌رود آن را به هدف بالا و والا برسد و آن حرکت را ایجاد و تقویت کند و اگر حرکت را دوام و قوام بخشد توفیق آن در تعلیم و تربیت موفق خواهد بود.
حجت‌الاسلام والمسلمین حسن علیدادی سلیمانی افزود:خداوند در آیات متعدد قرآن مارا راهنمایی می‌کنند که زندگی اصل نیست و دربرخی از آیات خداوند زندگی را محل آزمایش و اعتلا ء می‌داند و خداوند حیات و مرگ و زندگی را محل آزمایش قرار داد تا مشخص شود چه کسی عمل والاتر وبالاخره انجام می‌دهد و زندگی کارگاه آموزشی است که هرانسان بداند در زندگی هدفی بالاتر فراروی آن است این کار معلم است.
وی تصریح کرد: البته یک هدف میانی درزندگی هر انسانی است که معلم باید فرد تحت آموزش خود را آموزش دهد که دراین دنیا موظف هستند دنیا را آباد کنند و علم خو د را به بالاترین وجهه ممکن ترقی دهند و یک جامعه عالم فهمیده و زندگی در آرامش رقم بزنیم و باعلم خود را در مراکز و دانشگا‌ها فهم درک و دانش خود را به اوج خود برسانند و معلم باید مهندس قوی پزشک توانمند و چهره‌های عالم در علوم انسانی را آموزش دهد و افراد را به این سمت ببرد و بیاموزد که این هدف میانه است و کار اینجا متوقف نمی‌شود و این مراحل در زندگی انسان‌ها تعبیه شده است و یک بخش از زندگی صرف غفلت می‌شود مثل دوران کودکی، وقتی دوران نوجوانی پیش آمد جای دوران غفلت را بخش سرگرمی می‌گیرد و معلم و مربی با انگیزه همه تلاشش را می‌گذارد بخش سرگرمی نوجوان به بهترین وجهه ممکن پر شود و آن را برای مراحل بعدی زندگی آماده کند.
وی گفت: دوران زینت و تجمل و جوانی که جوان در این دوران مرحله شور عشق تجمل در دستور کارش است و معلم ضمن توجه به این مراحل بداند این مراحل اصل نیست و هدف بالاتر است و مرحله بعد تفاخر است که احساسات و تفاخر و فخر فروشی مربوط به این مرحله است و شهرت و ریاست را می‌خواهند و بعد مرحله جمع کردن مال و تکاثر اولاد است و هرکس دریکی از مراحل متوقف شود نمی‌تواند به هدف والا برسد و هدف والا عبودیت یعنی معلم و استاد باید به نحوی فرد تحت تربیت خود راتعلیم دهد تافرد همه زندگی اش در تمام ابعاد را برای خدا و رضایت خدا بدهد.
نماینده ولی فقیه دراستان در ادامه خطبه‌های خود گفت: توجه دولت و دولتمردان به عملیات هوشمند و گسترده به بخش سامان دادن به اقتصاد کشور ضروریست.
وی افزود: ایران قوی الزاماتی دارد همانطور که دربخش نظامی این کشور آنقدر پیشرفت کرده است که عملیات وعده صادق با افتخار تمام در دنیای پر آشوب امروز در یک اعلام رسمی انجام دهد و به نتیجه برساند باید در بخش اقتصادی هم درهمین تراز و جایگاه قرار گیرد و همه باید درکنار هم قرار گیرد تابتوانند اقدامات روشن و نقطه زن درداخل کشور علیه سوداگران اقتصادی و درخارج علیه دشمنان عملیاتی کنند باید با فعال کردن مراکز اقتصادی کشور و تقسیم کار دقیق و با تشکیل مرکز عملیات هوشمند و اقتصادی درکشور بتوانند رنگ چند ساله تورم و کاهش ارزش پول ملی را به پایان برسانند باید دولت عزم خود را جزم کنند تا آسیب پذیری کشور در بخش اقتصاد را برایش چاره اندیشی کنند و طعم تلخ اقشار کم درآمد را تبدیل به شیرینی کنند که این نیازمند هماهنگی و همکاری همه است و توقع ما ازدولت انقلابی و مردمی ریاست محترم جمهور این است که این اتفاق در بخش مهم اقتصادی رقم بخورد.
باشگاه خبرنگاران جوان کرمان کرمان
ورود دادستان کلاله به موضوع مفقودی «یسنا»